Czerwone wino a choroba Hashimoto

Rozwój cywilizacyjny w znacznym stopniu przekłada się na zmiany w stylu życia i żywienia, przyczyniając się do dynamicznego wzrostu występowania chorób dietozależnych, takich, jak: cukrzyca, osteoporoza, otyłość czy choroby układu krążenia. Równolegle intensywnie poszukuje się składników zawartych w produktach żywnościowych, które mogą pozytywnie wpływać na organizm człowieka eliminując lub zmniejszając niekorzystne zmiany w nim zachodzące. [1]

Rezweratrol jest jednym z tych składników, któremu przypisuje się wyjątkowe właściwości prozdrowotne. Jest to biologicznie aktywny związek występujący w tkankach roślinnych, należący do klasy fitoestrogenów, zawarty w czerwonych winogronach oraz czerwonym winie. Również, ale w mniejszym stopniu w owocach jagodowych (borówkach, jagodach, malinach) i czekoladzie.

Najwięcej tej dobroczynnej substancji zawierają czerwone winogrona odmiany Pinot noir. Średnia zawartość resweratrolu w winach czerwonych wynosi ok. 1,9 mg/dm3. Czerwone wina o największej zawartości resweratrolu to: Pinot Noir, St.Laurent, Marzemino, Merlot. Zawartość resweratrolu w wianach prezentują tabele poniżej. [2]

Wielokierunkowe działanie resweratrolu

Dobrodziejstwo działania resweratrolu związane jest przede wszystkim z funkcją antyoksydacyjną (przeciwutleniającą). Polega ona na zwalczaniu wolnych rodników, których nadmiar powoduje przedwczesne starzenie się i może doprowadzić do licznych chorób. Rezweratrol, niszcząc wolne rodniki, zmniejsza ryzyko tych chorób i przyczynia się do ogólnej poprawy zdrowia.

Działanie kardioprotekcyjne i przeciwzapalne

Rezweratrol ma pozytywny wpływ przede wszystkim na układ krążenia. 20-30 g wina dziennie (mniej niż pół kieliszka) zmniejsza aż o 40% prawdopodobieństwo choroby wieńcowej oraz śmierci z powodu chorób serca i układu krążenia. [3]

We Francji pomimo dużego spożycia tłuszczów zwierzęcych obserwuje się niski wskaźnik umieralności na choroby układu krążenia. Zjawisko to zostało nazwane „paradoksem francuskim” i związane jest bezpośrednio ze zwiększonym spożyciem czerwonego wina. [3]

Resweratrol działa ochronnie na układ krwionośny poprzez hamowanie agregacji płytek krwi., spowalnianie procesu zapalnego – ograniczenie powstawania reaktywnych form tlenu i zmniejszenia podatności lipoprotein LDL na procesy oksydacyjne. Rozszerza również naczynia krwionośne poprzez zwiększenie produkcji tlenku azotu.

Korzystnie wpływała na pracę serca oraz na wydolność naczyń krwionośnych. W najnowszych badaniach wykazano jego działanie przeciwmiażdżycowe i udowodniono, że rezweratrol obniża ciśnienie krwi.

Wyniki badań dotyczące wpływu ekstraktu czerwonych winogron na pacjentów z chorobą wiecową pokazały wzrost przepływu krwi przez naczynia krwionośne już po 60 min od spożycia 600 mg/d ekstraktu z czerwonych winogron (0,9 mg trans-resweratrolu). [3]

Działanie przeciwnowotworowe

Działanie przeciwnowotworowe związane jest między innymi z hamowaniem wzrostu komórek nowotworowych i inicjowaniem apoptozy (śmierci komórek) oraz z ograniczeniem reakcji zapalnych wynikające z neutralizowania wolnych rodników.

W przypadku stosowania 500 mg i 1 g rezweratrolu, wyniki badań u osób z rakiem jelita grubego potwierdziły zależne od dawki zmniejszenie proliferacji (namnażania) komórek nowotworowych.

Leczenie otyłości i cukrzycy typu II

Rezweratrol uczestniczy w regulacji metabolizmu lipidów oraz glukozy, jak również aktywacji procesów katabolicznych, co może mieć bezpośredni wpływ na zmniejszenie masy ciała. [3]

Badania naukowe potwierdzają również korzystny wpływ rezweratrolu w walce z cukrzycą typu II, która charakteryzuje się hiperglikemią (podwyższonym poziomem glukozy we krwi) poprzez zwiększenie wrażliwości komórek na insulinę i zmniejszenie stężenia glukozy we krwi.

W badaniu obejmującym grupę osób ze zdiagnozowaną upośledzoną tolerancją glukozy obserwowano wpływ resweratrolu (od 1 do 2 g) na profil glukozy w krwi. Zaobserwowano zmniejszenie stężenia glukozy po posiłkach, co potwierdza zwiększenie wrażliwości komórek na insulinę. Stwierdzono również, że im wyższa dawka spożywanego resweratrolu tym korzystniejszy efekt terapeutyczny. [3]

Korzystny wpływ resweratrolu na zdrowie został potwierdzony również w badaniach prowadzonych na pacjentach chorych na cukrzycę. Regularna podaż resweratrolu przez okres 3 miesięcy, spowodował istotny spadek hemoglobiny glikowanej, co wskazuje na trwałe obniżenie poziomu glikemii. [3]

Leczenie chorób neurodegeneracyjnych

Rezweratrol blokuje sygnały stresowe w mózgu i coraz więcej badan dowodzi, że może być skuteczną alternatywą dla leków stosowanych w leczeniu depresji i leków. Powoduje on obniżenie kortykosteronu, który wytwarza się w nadmiernej ilości w mózgu w efekcie dużego napięcia, prowadzącego do rozwoju depresji i innych zaburzeń psychicznych.

Suplement diety czy wino?

Z badań opublikowanych w magazynie „Cell Metabolism”, w których naukowcy przez 12 tygodni obserwowali grupę kobiet o prawidłowej masie ciała przyjmujących rezweratrol w postaci suplementu wynika, że nie ma żadnych korzyści zdrowotnych z suplementacji. Wywnioskowano, że rezweratrol w postaci suplementu może mieć korzystny wpływ, ale jedynie w przypadku osób cierpiących na cukrzycę, otyłość czy nietolerancję glukozy (stan przedcukrzycowy).

Z kolei inne badania udowodniły pozytywny wpływ resweratrolu zawartego w czerwonym winie na wszystkich badanych. Można przypuszczać, że współodpowiedzialne są za to także inne składniki wina o właściwościach prozdrowotnych, takie jak antocyjaniny, katechiny i kwercetyna.

Wpływ nadużywania alkoholu na tarczyce i układ immunologiczny

Nadużywanie alkoholu wpływa negatywnie na cały organizm. Może blokować aktywność tarczycy doprowadzając do obniżonego poziomu hormonów T3 i T4. [5] Ciągłe nadużywanie alkoholu może również skutkować zespołem niskiego T3 – w którym rT3 jest podwyższony, a T3 obniżony. [6]

Alkohol wpływa także na układ odpornościowy zwłaszcza w obszarze jelita, gdzie zmienia stopień jego szczelności oraz zaburza mikroflorę jelitową, wspierając rozwój złych bakterii jelitowych. Częste spożywanie alkoholu może prowadzić do ciągłego stanu zapalnego i stymulowania reakcji autoimmunologicznej.

Wino a nietolerancja histaminy

W przypadku nietolerancji histaminy, picie czerwonego wina może zaostrzać różnego rodzaju objawy. Typowe objawy to zaczerwienienie skóry, wysypka, katar, zawroty głowy, przekrwienie, zaburzenia żołądkowo-jelitowe, a nawet lęk.

Najwięcej histaminy ma czerwone wino (od 60 do 13 tys. mg/l, najwięcej w chianti, burgundach i bordeaux), wina deserowe zawierają do 400 ml/g, białe najmniej (od 3 do 120 ml/l), szampany i wina musujące już znacznie więcej (15-670 mg/l).

Nie tylko histamina może wywołać nieprzyjemne reakcje po spożyciu wina, również zawarte w nich siarczany mogą powodować problemy migrenowe lub inne reakcje o podłożu alergicznym.

Umiarkowane spożycie a ryzyko chorób autoimmunologicznych

Umiarkowane picie alkoholu może być korzystne, zwłaszcza po przywróceniu zdrowia jelit. Badania wykazały, że rozważne i sporadyczne spożywanie alkoholu może pomóc w tłumieniu odpowiedzi autoimmunologicznej. [7]

Badania kliniczne przeprowadzone w Danii wykazały nawet, spożywanie alkoholu może zapewniać ochronę przed rozwojem autoimmunologicznej niedoczynności tarczycy. [7] Badacze wykazali, że alkohol w dawce do 30 ml / dzień może odgrywać rolę ochronną w rozwoju jawnego autoimmunologicznej niedoczynności tarczycy zarówno u mężczyzn, jak i u kobiet w wieku 60 lat lub mniej. [8]

Z jednej strony nadużywanie alkoholu wiąże się ze zwiększonym ryzykiem rozwoju różnych chorób. Z drugiej jednak wiele badań potwierdza, że spożycie alkoholu w małych ilościach może chronić nie tylko przed nadciśnieniem tętniczym czy chorobą wieńcową, ale również chorobami autoimmunologicznymi. [8] Pamiętaj, że to dawka czyni truciznę.

 

---

[1] Šoltés L.: Civilization diseases and their relations with nutrition and the lifestyle. Physiol. Res., 2009; 58(1): 1-11.

[2] Renaud S., de Lorgeril M.: Wine, alcohol, platelets and the French paradox for coronary heart disease. Lancet., 1992, 339 (8808), 1523-1526

[3] Przysławski J., Dzięcioł M.: Resweratrol – aktualny stan wiedzy, Bromatologia i Chemia Toksykologiczna 2012, 4, str. 1166-1174

[4] Stępień M., Bogdański P., Suliburska J., Jabłecka A., Pupek-Musialik D.: Wpływ resweratrolu na cukrzycę i choroby sercowo-naczyniowe. Forum zaburzeń metabolicznych 2012, tom 3, nr 4, 140-145

[5] Rasmussen DD. Chronic daily ethanol and withdrawal: 5.Diurnal effects on plasma thyroid hormone levels, 2003

[6] Liappas I, et al. Interrelationship of hepatic function, thyroid activity and mood status in alcohol-dependent individuals, 2006

[7] Romeo J et al. Moderate alcohol consumption and the immune system: a review, 2007

[8] Carle A et al. Moderate alcohol consumption may protect against overt autoimmune hypothyroidism: a population-based case-control study. Eur J Endocrinol. 2012 Oct;167(4):483-90