Popraw konwersję hormonów tarczycy i poczuj się lepiej

Spis treści

Leczenie hormonalne niedoczynności tarczycy nie zawsze skutkuje ustąpieniem objawów. Nawet, jeśli przyjmujesz leki zgodnie ze wskazaniami, możesz borykać się z wypadaniem włosów, przyrostem masy ciała, obniżeniem nastroju czy zmęczeniem. Dowiedz się, czym jest konwersja hormonów T4 do T3.

Jaki może być powód? Prawdopodobnie problem tkwi w niewłaściwej konwersji hormonu T4 (który zawierają tabletki stosowane w niedoczynności), w aktywny hormon T3. Bez prawidłowej konwersji można zwiększać w nieskończoność dawkę tyroksyny, a efektów nie będzie.

Podstawą jest diagnostyka – wykonanie badań nie tylko TSH, ale również FT3 i FT4 – to absolutne minimum. Przeczytaj, jak jesteś w stanie wesprzeć proces konwersji i wreszcie odczuć poprawę samopoczucia.

Kiedy mamy do czynienia z zaburzeniem konwersji T4 do T3?

Tarczyca wytwarza trójjodotyroninę (T3) i tyroksynę (T4), która nie ma dużego wpływu na metabolizm. To hormon T3 jest tym aktywnym, pobudzającym metabolizm, układ nerwowy, oddechowy i serce, ale tylko niewielki jego procent jest produkowany przez tarczycę (mniej niż 20%).

Aby tarczyca działała prawidłowo musi dość do przekształcenia (konwersji) T4 do T3. Odbywa się ona w tkankach organizmu – głównie wątrobie i jelitach – zatem do procesu niezbędne jest prawidłowe funkcjonowanie tych narządów.

W procesie konwersji niezbędne są również enzymy oraz mikroelementy, których deficyty są częste u pacjentów z chorobą Hashimoto. Dodatkowo stres i nieodpowiednio skomponowana dieta mogą w dużym stopniu zaburzać cały proces.

O nieprawidłowości konwersji nieaktywnego hormonu T4 w aktywny T3 świadczą nie tylko objawy, ale także wyniki badań laboratoryjnych. Wynik T3 powinien mieścić się w przedziale 50 – 90% górnej granicy normy. Tutaj możesz obliczyć poziom hormonów FT3 i FT4.

Wynik odbiegający od poziomu optymalnego normy informuje, że dochodzi do zaburzeń konwersji i prawdopodobnie leczenie nie przynosi pożądanych rezultatów. Dlaczego? Lista czynników, które mogą stać na przeszkodzie do pełni zdrowia, może wydawać się długa, jednak czasami wystarczy kilka zmian w diecie i stylu życia, żeby poczuć różnicę.

Oto krótki przewodnik, który pomoże Ci zidentyfikować ewentualnych „wrogów” konwersji oraz podpowiedzi, jak skutecznie ją poprawić.

Przyczyny problemów i sposoby wspierania konwersji

1. Zadbaj o istotne składniki odżywcze w procesie konwersji

Jeżeli masz niedoczynność tarczycy, Twoje wybory żywieniowe mają istotny wpływ na jej przebieg. Zbyt mała podaż niektórych składników jest w stanie uniemożliwiać prawidłową konwersję hormonów w organizmie.

Sięgaj po produkty, które zaopatrzą Cię w komplet witamin i minerałów, a dodatkowo porozmawiaj z lekarzem o ewentualnej suplementacji. Które składniki odżywcze odgrywają w tym przypadku szczególne znaczenie? Najczęściej wymieniane są:

Cynk – uczestniczy w konwersji T4 do T3 oraz działa przeciwzapalnie, przeciwutleniająco i zwiększa metabolizm. Wysokie dawki tego pierwiastka znajdziesz w mięsie (wołowina, drób, jagnięcina), ostrygach, pestkach dyni, szpinaku.
Selen – bierze udział w syntezie i konwersji hormonów tarczycy, hamuje wytwarzanie przeciwciał tarczycowych, działa przeciwzapalnie i antyoksydacyjnie. Znajdziesz go w orzechach brazylijskich, rybach, mięsie (drób, wołowina), jajach.
Witamina D – posiada właściwości immunomodulujące. Jej niedobór występuje u większości osób z chorobą Hashimoto. Zazwyczaj konieczna jest suplementacja, w której lekarz ustala dawkę na podstawie niedoborów.
Żelazo – niedobór żelaza zmniejsza produkcję hormonów tarczycy oraz zaburza konwersję T4 do T3. Poziom jego możesz podnieść pijąc sok z pokrzywy oraz spożywając pestki dyni, suszone morele, owoce morza, wątróbkę, czerwone mięso, buraki, natkę pietruszki, kaszę gryczaną. Warto pamiętać o witaminie C, która ułatwia wchłanianie żelaza.
Witamina B12 i kwas foliowy – niedobór ich powoduje wytwarzanie rT3 (odwróconego T3, które blokuje T3). Witaminy te czerpiesz jedząc mięso, ryby i jaja.

Poczytaj więcej o niedoborach, które mogą wystąpić w Hashimoto.

2. Wspieraj swoją mikrobiotę

Dysbioza jelitowa to stan, w którym dochodzi do zaburzeń równowagi naturalnej flory układu pokarmowego. Typowymi objawami są biegunki lub zaparcia, wzdęcia, gazy. Niektóre badania sugerują, że „dobre” bakterie pozytywnie wpływają na konwersję hormonu T4 do T3.

Z pomocą tutaj może przyjść dobry probiotyk, który najlepiej przyjmować pod okiem lekarza. Naturalnymi źródłami probiotycznych bakterii są kiszonki lub fermentowane produkty mleczne (nie sięgaj jednak po nie, jeżeli źle tolerujesz nabiał!).

3. Chroń i oczyszczaj wątrobę

Zaburzenia funkcji wątroby mogą towarzyszyć pacjentom z chorobą Hashimoto, a to głównie w tym organie dochodzi do konwersji hormonów tarczycowych. Dlatego, gdy wątroba choruje lub jest obciążona przez nieprawidłową dietę, leki lub alkohol, to naturalne, że proces ten ulega zaburzeniu.

Jeśli masz problem z wątrobą, warto się o nią bardziej zatroszczyć. Czasami pomocne są naturalne środki wspomagające jej regenerację, jak ostropest plamisty.

Działanie odtruwające ma również chlorofil, który znajdziesz w zielonych warzywach liściastych. Oprócz tego unikaj pokarmów tłustych, ciężkich, słodkich, wysoko przetworzonych, a alkohol pij tylko okazjonalnie i w symbolicznych ilościach.

4. Zwolnij tempo i dbaj o swoje przyjemności

Jeśli jesteś pod wpływem intensywnego i przewlekłego stresu, nie pozostaje to bez wpływu na Twoje zdrowie. Odbija się negatywnie na funkcjonowaniu układu pokarmowego, zaburza naturalną odporność i może wywołać problemy hormonalne. Wydzielany w stresie kortyzol ma także wpływ na hormony tarczycowe, dlatego jedną z często udzielanych przez specjalistów wskazówek dla osób z niedoczynnością jest znalezienie sposobów na jego pokonanie.

Nie da się całkowicie wyeliminować stresu, jednak możesz zrobić wiele, żeby złagodzić jego skutki. Jeśli borykasz się z objawami niedoczynności tarczycy, czas zwolnić tempo. Problemy z koncentracją i niższa wydajność w pracy nie są Twoją winą, dlatego zrezygnuj z brania dodatkowych obowiązków, nadgodzin czy zarwanych nocy.

Nadmiar kortyzolu pokonaj „hormonami szczęścia”. Spędzanie czasu na łonie natury, aktywność fizyczna i spotkania z bliskimi podniosą poziom endorfin w Twoim organizmie. Od czasu do czasu zafunduj sobie masaż, który zmniejszy nacięcie i stres w ciele, złagodzi ból mięśni oraz wprowadzi w przyjemny stan.

5. Stosuj dietę przeciwzapalną

Zwiększony poziom cytokin prozapalnych (czyli inicjujących reakcję zapalną w ustroju) jest typowy dla schorzeń autoimmunologicznych, w tym Hashimoto czy choroba Gravesa-Basedowa. Na zwiększenie poziomu cytokin wpływają także dieta (np. nadmiar cukru, kwasów omega-6), otyłość, przewlekły stres.

Osobom z niedoczynnością tarczycy często zalecana jest dieta o charakterze przeciwzapalnym. Jej podstawę powinny stanowić warzywa i owoce, które dostarczą Ci antyoksydantów (stres oksydacyjny sprzyja chorobom o podłożu zapalnym).

Jedz także ryby (najlepiej z połowów i pewnego źródła), takie jak śledź, makrela, sardynki, dziki łosoś oraz wpleć w jadłospis olej lniany – są świetnymi źródłami kwasów omega-3 o działaniu przeciwzapalnym. Skorzystaj też z mocy przypraw (kurkuma) i adaptogenów (ashwagandha), które są zalecane w diecie chorych na Hashimoto.

Na proces konwersji hormonów mają wpływ także przyjmowane leki (beta-blokery, środki antykoncepcyjne), nie odstawiaj ich jednak bez konsultacji z lekarzem!